Tapenada… no właśnie, kto jeszcze nie próbował, ten chyba nie wie, co traci podczas rodzinnej imprezy albo wieczoru z przyjaciółmi. Prawda jest taka: zawsze, gdy nie mam czasu albo pomysłu na przekąskę, tapenada ratuje sytuację. Bo po co kombinować z tysiącem składników, skoro wystarczy parę rzeczy ze spiżarki? A najlepsze — nie musisz być szefem kuchni, żeby zrobić pyszną tapenadę. Myślę, że każdy, nawet ten, kto umie spalić wodę, sobie poradzi.
Historia podobnych potraw
Okej, zaczynamy od odrobiny historii, ale spokojnie, nie będzie nudno. Tapenada to przysmak, który pochodzi z południa Francji, konkretnie z pięknej Prowansji. Ale! Wcale nie są pierwsi, którzy wpadli na rozdrabnianie oliwek i mieszanie ich z różnymi dodatkami. W kuchni włoskiej, greckiej czy hiszpańskiej długo, długo przed powstaniem “oryginalnej” tapenady podawano pasty z oliwek (i różności). I przyznam, że włoskie olivada jest równie wciągające jak tapenada z Prowansji.
Niektórzy mówią nawet, że Egipcjanie już starożytni coś podobnego jedli. Cóż, genialne pomysły po prostu nie umierają. Lubię wyobrażać sobie, jak ktoś te 2000 lat temu też raczył się takim smarowidłem, chociaż pewnie nie przechowywał tego w słoiku z marketu…
Przygotowanie tapenady
Naprawdę, prostsze niż Ci się wydaje. Szczerze mówiąc, przepis na tapenadę nie potrzebuje wag ani odmierzek. Po prostu bierzysz oliwki (czarne, zielone, a czasami oba rodzaje), dorzucasz kapary, czosnek, sok z cytryny, przyprawy według uznania. Jeśli masz ochotę — dodaj anchois, ale domowa kuchnia wybacza wszystko.
Wrzuć to wszystko do blendera albo po prostu potraktuj tłuczkiem (czasem mam lenia i nie chce mi się wyciągać sprzętów, więc lecę ręcznie). Nie miksuj na zupełnie gładką masę, niech się coś jeszcze gryzie pod zębem. I już. Cała filozofia.
“Nigdy nie lubiłam oliwek, a potem spróbowałam domowej tapenady u znajomej. Od tamtej pory robię ją co tydzień. Jest naprawdę prosta!” — Ela, Warszawa
Sposoby podawania tapenady
Tutaj czeka Cię totalna dowolność (i trochę szaleństwa według mojego gustu). Tapenadę możesz podawać:
- Na grzankach z bagietki (brzmi banalnie, ale serio rozchodzi się szybciej niż chipsy)
- Jako dip do warzyw, na przykład papryki czy ogórka — dzieciaki zjadają w sekundę
- Szalenie smakuje z jajkiem na twardo wcześnie rano, spróbuj koniecznie!
- Albo po prostu jako dodatek do makaronu czy sałatki (jak coś zostanie, co rzadko się zdarza…)
Tylko ostrzegam: jedzenie tapenady prosto łyżeczką ze słoika bywa niebezpieczne — kończy się pustym słoikiem.
Wskazówki dotyczące przechowywania tapenady
Nie będę udawać, że zawsze mam jej zapas, bo znika błyskawicznie. Ale jeśli jakimś cudem zostanie, najlepiej przechowywać ją w słoiczku, dobrze zakręconą, w lodówce. Oliwa działa jak naturalna osłona, zapobiega psuciu. Ale!
Najlepiej zjeść przez tydzień albo dziesięć dni, nic na siłę. Jeśli chcesz zatrzymać świeżość, po otwarciu warto zalać delikatnie oliwą, żeby nie wysychało. Tyle wystarczy. Nie zamrażam nigdy, szkoda roboty — i tak nie dotrwa do tej pory.
Zastosowanie tapenady w różnych kuchniach
Kurczę, nie wiem jak to się stało, ale tapenada trafiła chyba na każdy stół w Europie. We Francji jedzą ją na śniadanie, w Hiszpanii jako tapas, a we Włoszech — powiem szczerze — spotkałam się z wersją z ziołami i suszonymi pomidorami. Świetna sprawa, serio.
Tapenada idealnie nadaje się do pieczenia, można posmarować nią kurczaka albo, uwierz mi na słowo, dodać do farszu do pierogów. Przetestowane na własnym żołądku. Sprawdza się też jako „smarowidło” na pizzę, lepsze niż gotowe sosy ze sklepu. Lubisz eksperymenty? Tapenada daje sporo frajdy, bo pasuje do prawie wszystkiego.
Najczęstsze pytania
Czy muszę używać oliwek bez pestek?
Lepiej, bo szybciej i wygodniej się miksuje. Ale jak chcesz się bawić — śmiało, tylko pamiętaj o pestkach!
Czy tapenada wyjdzie bez anchois?
Jasne! Smak będzie trochę inny, może mniej wyrazisty, ale i tak pyszny.
Co zrobić, jeśli tapenada jest zbyt słona?
Dodaj trochę więcej oliwy albo świeżego ziółka. Nie bój się też odrobiny cytryny.
Jak długo mogę przechowywać tapenadę w lodówce?
Najlepiej zjeść w ciągu tygodnia do dziesięciu dni. Dłużej — może stracić smak.
Czy tapenadę można zamrozić?
Nie polecam, bo po rozmrożeniu może być zbyt wodnista. Naprawdę, lepiej zrobić świeżą.
Pora na własną tapenadę!
Mam nadzieję, że udało Ci się trochę lepiej poznać tapenadę. Gwarantuję — nawet jeśli spalisz bagietkę, ta pasta Ci to wybaczy. Przepis jest dziecinnie prosty, a możliwości praktycznie nieograniczone. Wpadnij też tutaj, jeśli chcesz zgłębić temat kuchni śródziemnomorskiej, bo tapenada to tylko początek. Spróbuj na kolejnym spotkaniu i daj znać jak poszło — a jestem pewna, wszyscy będą prosić o więcej!
Tapenada
Ingredients
Method
- Wrzuć wszystkie składniki do blendera lub użyj tłuczka, aby je połączyć.
- Miksuj tylko do momentu, aż składniki się połączą, nie rób całkowicie gładkiej masy.
- Przełóż do słoika i ciesz się pyszną tapenadą.